KIPI KASZA…

„Kipi kasza kipi groch, lepsza kasza niźli groch, bo od grochu brzuszek boli, za to kasza brzuszek goi”. Każdy chyba zna tą dziecięcą wyliczankę. I kasza i groch to samo zdrowie, którego nie może zabraknąć w każdej kuchni. Tym razem skupimy się na zaletach wszelkiego rodzaju kasz. Co warto o nich wiedzieć? Są źródłem białka roślinnego i węglowodanów złożonych, które są dużo lepsze dla naszego organizmu niż węglowodany proste znajdujące się w ziemniakach, ryżu i makaronach. Kasza jest produktem z pełnego ziarna, zawierającym łuski i zarodki, dlatego jest bogata w witaminy i minerały. Grubsze kasze zawierają duże ilości błonnika regulującego prace jelit oraz wchłaniającego nadmiar cholesterolu. Kasze są też źródłem bioflawonoidu – rutyny, która wzmacnia naczynia krwionośne.

KASZA JAGLANA

Zdecydowana królowa polskich kasz. Jest to kasza z prosa, jedna z najstarszych i najzdrowszych kasz. Jest smaczna, zdrowa i nie zawiera glutenu. Może być podawana osobom chorym na celiakię, alergię i niemowlętom. Jaglanka jest zasadotwórcza i pomaga zachować równowagę kwasowo-zasadową. Wśród składników odżywczych ukrytych w jej w ziarnach znajdują się: krzemionka, witaminy z grupy B, lecytyna, witamina E, antyoksydanty oraz składniki mineralne takie jak magnez, żelazo, potas, cynk, miedź, mangan i selen. Krzemionka wpływa korzystnie na stawy i leczniczo na skórę. Poprawia wygląd włosów i paznokci, utrzymuje w dobrym stanie naczynia krwionośne i poprawia przemianę materii. Kaszy jaglanej powinny unikać jedynie osoby z niedoczynnością tarczycy.

Kaszę jaglana należy odpowiednio przygotować. Źle przygotowana bywa gorzka. Żeby otrzymać pyszną jaglankę, kaszę należy dokładnie wypłukać na sicie zimną wodą i przelać wrzątkiem. Można też uprażyć ją na sucho na patelni do momentu, aż poczujemy orzechowy zapach. Przekładamy kaszę do wrzącej wody w proporcji 1:2 (dwa razy więcej wody niż kaszy). Gotujemy pod przykryciem 15 minut nie mieszając. Po ugotowaniu zostawiamy jeszcze na chwilę, żeby „doszła”. Przyrządzamy na słodko lub wytrawnie, wedle uznania.

KASZA GRYCZANA

Kasza gryczana może być w postaci białej, nieprażonej i w formie prażonej. Biała jest zdecydowanie najzdrowsza. Już jedna jej porcja dostarcza do organizmu aminokwas lizynę, odpowiedzialną za wchłanianie wapnia i koncentrację uwagi oraz tryptofan, który pobudza  do wytwarzanie hormonu szczęścia i melatoniny odpowiedzialnej za spokojny sen. Właściwości zdrowotne kaszy gryczanej wynikają też z zawartości witamin B1 i PP, które wpływają korzystnie na układ nerwowy oraz witamin B2, B6, kwasu foliowego i kwasu pantotenowego. W kaszy gryczanej znajdziemy minerały takie jak  magnez, żelazo, potas, mangan, selen, cynk i miedź. Jest też bogatym źródłem antyoksydantów – rutyny, kwercetyny i procyjanidyny. Dlatego wspiera naturalną odporność i spowalnia procesy starzenia. Kasza gryczana nie zawiera glutenu. Może być stosowana u osób z celiakią i na diecie bezglutenowej. Jest szczególnie polecana osobom chorym na nadciśnienie, choroby serca, anemię, cukrzycę, depresję i żyjącym w ciągłym stresie.

Kaszę gryczaną przed gotowaniem należy wypłukać w zimnej wodzie i odsączyć. Gotujemy ją około 15 minut pod przykryciem w proporcji 1:2 (jedna szklanka kaszy na dwie szklanki wody), dodając łyżkę oleju. Po ugotowaniu, kiedy ziarenka wchłoną wodę, zostawiamy ją jeszcze na 10 minut.

KOMOSA RYŻOWA

Zwana też „świętym zbożem Inków”, to egzotyczny superfood. Nie zawiera glutenu. Ziarna komosy – quinoa – są źródłem białka, błonnika pokarmowego oraz witamin B1, B2, B6, PP i E. Zawierają minerały i mikroelementy, takie jak żelazo, cynk, magnez, potas, miedź i selen. Dzięki saponinom kasza ta wykazuje właściwości przeciwalergiczne, przeciwzapalne, przeciwgrzybicze, przeciwwirusowe i immunostymulujące. Nasiona komosy zawierają też dużą ilość bioflawonoidów, takich jak kwarcetyna i kampferol, dzięki czemu komosa posiada właściwości antyoksydacyjne. Quinoa ma potencjalne działanie antynowotorowe. Dzięki dużej zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych, głównie linolenowego, oleinowego i linolowego, komosa ryżowa zapobiega miażdżycy, przyczynia się do obniżenia poziomu cholesterolu i innych chorób układu krążenia.

KASZA ORKISZOWA

To stary gatunek zboża, odmiana pszenicy. Uprawiany i ceniony był już w czasach starożytnych. Na Bliskim Wschodzie uprawiali go Izraelici, w Europie Rzymianie. Orkisz uznawany był za pokarm dający siłę, dlatego spożywali go  Gladiatorzy i zawodnicy biorący udział w igrzyskach. W XII wieku orkisz propagowała przeorysza klasztoru Benedyktynów, wizjonerka i uzdrowicielka – Hildegarda z Bingen. Dzisiaj bardzo popularna stała się dieta Świętej Hildegardy, oparta właśnie na orkiszu.

Orkisz, w odróżnieniu od zwykłej pszenicy, jest hodowany i zbierany z nienaruszoną łupiną, chroniącą jądro ziarna przed wszelkimi zanieczyszczeniami, skażeniami z atmosfery, a nawet promieniowaniem radioaktywnym. Łuska zachowuje  jego wartość odżywczą i świeżość. Dopiero w czasie mielenia ziarno zostaje odłączone od łupiny.

Orkisz ma właściwości krwiotwórcze, budujące mięśnie i rozweselające. Znakomicie poprawia nastrój. Powinien być spożywany podczas zmęczenia i zmniejszonej wydolności organizmu, przy alergiach, zaburzeniach przemiany wapnia i dusznicy bolesnej. Obniża poziom cholesterolu. Naukowcy odkryli w orkiszu rodanid – substancję biologicznie czynną, która jest naturalnym antybiotykiem znajdującym się w mleku matki, ślinie i krwi. U dzieci karmionych orkiszem wzrasta odporność. Orkisz jest idealny dla cukrzyków. Ziarna orkiszu przyspieszają przemianę materii, zapobiegają powstawaniu kamieni żółciowych, zapewniając długie uczucie sytości. Orkisz jest również bogatym źródłem krzemu. Kwas krzemowy jest ważny dla skóry, włosów i paznokci, wzmacnia aktywność mózgu oraz koncentrację.

KASZA JĘCZMIENNA

Kaszę jęczmienną dzielimy na pęczak, łamaną i perłową. To kasza która koi, syci i leczy. Dzięki zawartości fitozwiązków oraz beta-glukanu (błonnika rozpuszczalnego w wodzie), kasza jęczmienna obniża poziom złego cholesterolu i zabezpiecza przed drastycznym wzrostem poziomu glukozy we krwi, dzięki czemu zasługuje na uwagę cukrzyków i osób odchudzających się. Ponadto działa przeciwalergicznie, przeciwwirusowo, antybakteryjnie i przeciwzapalnie. Ma też korzystny wpływ na błonę śluzową jelit. Kaszę jaglana powinny spożywać osoby ze stanem zapalnym jelita grubego, chore na zespół jelita drażliwego, po operacji jelit i cierpiące na nieżyt żołądkowo-jelitowy. Oprócz tego związki zawarte w kaszy jęczmiennej działają ochronnie na miąższ wątroby i nerek. Kaszy jęczmiennej nie powinni spożywać chorzy na celiakię i dzieci do 10 miesiąca życia.

KASZA OWSIANA

Owies, to wartościowy produkt bogaty w węglowodany złożone, wysokiej jakości białko i błonnik. Jest źródłem minerałów i kwasu foliowego. Zawiera witaminy B2, B6, B1, K, E i A, jak tez miedź, cynk, potas, kobalt ,żelazo, mangan, jod oraz wysokiej jakości nienasycone kwasy tłuszczowe, dzięki którym zapobiega syntezie cholesterolu w organizmie oraz hamuje wchłanianie i uwalnianie cukrów. Owies jest szczególnie przyjazny dla żołądka i jelit. Kaszy owsianej powinny unikać dzieci do 8 miesiąca życia i chorzy na celiakię.